Met meer dan een miljoen bezoekers per jaar is de Engelenburcht (ook bekend als het mausoleum van Hadrianus) één van de belangrijkste bezienswaardigheden in Rome. Omgeven door massieve muren, heeft de centrale structuur een eigenaardige ronde vorm, die 48 meter boven de grond staat. Deze bezienswaardigheid heeft een ongelooflijk aantal veranderingen ondergaan: van monumentale begraafplaats tot fort, van gruwelijke gevangenis tot prachtige privé woning, van militair hoofdkwartier tot wereldberoemd museum.

Dit bijzondere kasteel ligt op slechts een steenworp afstand van het Vaticaan. Het heeft niet de sombere en grimmige aanblik wat je van de middeleeuwse forten verwacht. Binnen zijn de zalen versierd met fresco’s en dat is niet het enige geheim verborgen achter deze machtige muren. Een bezoek aan deze plek is niet alleen een reis terug in de tijd, maar een spannende reis door de tijd, van 2000 jaar geleden tot heden.

Een Mausoleum voor keizer Hadrianus

Het verhaal begint rond 130 na Christus toen keizer Hadrianus, die niet alleen enorm gefascineerd was door kunst en filosofie, maar ook hoog aangeschreven stond in de spirituele wereld, besloot een monument te bouwen. Dit monument zou de laatste rustplaats voor hem en zijn familie worden. Als inspiratie gebruikte hij het mausoleum van Augustus. Het monument was gebouwd met kostbaar marmer en versierd met beelden. Bovenaan werd het bekroond door een enorm bronzen beeld van Hadrianus die op een quadriga (een vierpaardenwagen) reed.

Het mausoleum bevond zich in de buitenwijken van de stad, aan de andere kant van de oevers van de Tiber, waar het Forum en de andere belangrijke gebouwen stonden. Om deze reden is er een brug gebouwd om het terrein met de rest van de stad te verbinden. De bouwwerkzaamheden duurden enkele jaren en werden pas in 139 na Christus voltooid door de opvolger van Hadrianus, Antonino Pio. Hadrianus werd hier uiteindelijk begraven, samen met zijn geliefde vrouw Sabine. Onder de keizers die hier werden begraven, zijn Antonino Pio, Commodo, Marcus Aurelius en Caracalla, de meeste zijn hier begraven met hun vrouwen en zonen.

Hadrianus' droom werd werkelijkheid, en de keizers, die na hun dood als goden werden aanbeden, zouden een behoorlijke begrafenis hebben gehad. Maar als we de verzen lezen die Hadrianus aan zijn eigen ziel opdroeg en die op een plaquette in de keizerlijke urnen hal zijn gegraveerd, ontdekken we een veel intiemere dimensie in zijn gevoelens en angsten over zijn onvermijdelijke overlijden.

'Animula vagula blandula, Hospes cameque corporis, Quae nunc abibis? In Loca, Pallidula rigida nudula, nec ut soles dabis Iocos. "

"Kleine ziel, jij charmante kleine zwerver, de gast en partner van mijn lichaam, waar ga je nu heen? Ergens zonder kleur, woest en kaal; Je zult geen grappen meer maken als je er eenmaal bent. " (Hadrianus)

Het fort, het Vaticaan en de Passetto

In 400 na Christus besloot keizer Onorio het kasteel om te bouwen tot een fort, om de stad te beschermen tegen de toenemende invallen van de Barbaren. De structuur werd opgenomen in de Aureliaanse muren en voorzien van torentjes en bastions.

Tijdens het beleg van de Vandalen begonnen de Romeinen met elk zwaar voorwerp naar hun tegenstanders te gooien dat ze konden vinden, toen hun munitie op was. Hier zaten veel standbeelden uit de tijd van Hadrianus bij.  Eén daarvan, de Faunus Barberini, werd vele jaren later gevonden in de rivier de Tiber. Het werd gerestaureerd en verkocht aan een Duitse prins van Beieren door de familie Barberini, die in financiële moeilijkheden verkeerde. Het beeld, dat wordt beschouwd als één van de meesterwerken van de Hellenistische kunst, bevindt zich nog steeds in Duitsland.

Na de val van het rijk was er ruzie over het kasteel tussen vele lokale prominente families, vaak verbonden met de macht van het pausdom. In 1277 bouwde paus Niccolò III de Passetto del Borgo (in het Romeinse dialect, Er Coridore): een verhoogde doorgang op de bastions die het Apostolisch Paleis met het kasteel verbond. Het is minstens twee keer gebruikt door de pausen om in veiligheid te vluchten tijdens aanvallen op de stad. Tegenwoordig is het mogelijk om de Passetto overdag te bezoeken, terwijl je in de zomer ook een prachtig nachtelijk bezoek kunt boeken vanaf 20.00 uur. Dit is slechts op bepaalde dagen mogelijk.

De pausen hebben het kasteel altijd gebruikt als schuilplaats in geval van veldslagen of gewapende gevechten. In de late middeleeuwen werd het centrale gebouw gedeeltelijk aangepast als pauselijke residentie, omdat het als veiliger werd beschouwd dan de appartementen van het Vaticaan. Onder de kunstenaars die de zalen van het kasteel met fresco's hebben verrijkt, is de beroemde Pinturicchio. Bijna elke paus heeft het kasteel op de één of andere manier gerenoveerd en aangepast aan zijn persoonlijke behoeften en smaak. Tijdens de Renaissance bouwde de paus de vijfhoekige buitenmuren die het kasteel nog steeds omringen.

Een gevangenis

Het kasteel was niet alleen een fort, maar het was ook een plaats van detentie voor een groot aantal opmerkelijke gevangenen. Er waren in wezen twee categorieën cellen: de obscure en donkere cellen die werden verkregen door de oude kamers van de kelder aan te passen en sommige op de bovenste verdiepingen. Deze werden meestal toegewezen aan gevangenen met een hoge status. Sommige van die gevangenissen zijn opengesteld voor bezoekers.

Eén van de meest beruchte cellen heette San Marocco (of Sammalò). Oorspronkelijk was deze cel één van de luchtkanalen van de oude centrale kamer waar de keizerlijke urnen werden bewaard. In wezen was het een diep, donker gat zonder ramen waar de gevangene in werd geplaatst. Het was zo smal en laag dat hij geen kans had om te staan ​​of te liggen.

Door de eeuwen heen waren er onder de mensen die enige tijd opgesloten moesten zitten in het kasteel, meer dan één hooggeplaatste geestelijken, soms verraden en vermoord door tegenstanders, of zelfs door andere leden van hun eigen familie.

De graaf van Cagliostro, een obscure en zelfbenoemde alchemist, maar ook beroemde oplichter, werd gevangen genomen, terwijl hij zich verstopte in een hotel aan de Spaanse Trappen en veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. De eerste drie jaar van zijn detentie bracht hij hier door.

In 1600 onderging Giordano Bruno, beschuldigd van ketterij, in de zalen van het kasteel het proces dat hem veroordeelde tot verbranding op de brandstapel op het plein van Campo de 'Fiori (niet ver van Piazza Navona), waar nog steeds een standbeeld van de filosoof staat. Dit standbeeld herdenkt de gebeurtenis.

Zelfs de beroemde beeldhouwer Benvenuto Cellini, de maker van kunstmeesterwerken, bracht ongeveer een jaar in die cellen door.

Maar één van de engste gebeurtenissen was de gevangenneming van de jonge edelvrouw Beatrice Cenci, die ervan werd beschuldigd haar vader te hebben vermoord. In 1599, op 22-jarige leeftijd, werd Beatrice onthoofd. Haar oneerlijke executie maakte haar tot een populaire heldin en symbool van de buitensporige macht van het Vaticaan. Aangenomen wordt dat de geest van Beatrice elk jaar verschijnt, op 11 september, heen en weer lopend op de brug voor het kasteel, met haar afgehakte hoofd in één hand. Als je meer wilt weten over de donkerste geheimen van Rome, kun je een kijkje nemen op onze Spookwandeling pagina.

De belegering van het Franse leger en het einde van de pauselijke staat

Wanneer je het kasteel binnenloopt, merk je al snel dat er bijzondere aandacht is voor oude bewapening, die zowel in de buitenruimten als in de museumzalen van het complex goed vertegenwoordigd is. Tijdens de Napoleontische tijd werd het kasteel bezet door het Franse leger. Toen, in 1849, werd de nieuw uitgeroepen Republiek Rome belegerd en vervolgens opnieuw bezet door de Fransen. Ze namen bezit van het Sant'Angelo-kasteel en gaven, na een uitgebreide bombardement op het stadscentrum, het bevel over de stad terug aan de paus. Dit duurde slechts totdat het Italiaanse leger in 1870 in Rome arriveerde, de Franse en Zwitserse legers versloeg die de paus beschermden, en Rome bij de Italiaanse Republiek annexeerde. Het Italiaanse leger nam de controle over het kasteel en de regering installeerde daar een militair hoofdkwartier.  

De legende (en ups en downs) van de engel

Op de top van het kasteel zie je een bronzen standbeeld van de aartsengel Michaël, die "verantwoordelijk" is voor de permanente naamswijziging van het monument, dat ooit een heidens eerbetoon was aan de Romeinse keizers. Het standbeeld dat je vandaag ziet, was echter niet het eerste dat op de top van Castel Sant'Angelo zat, maar eigenlijk de zesde in de rij!

In het jaar 590 na Christus, tijdens enkele van de donkerste tijden van de stad, trof een vreselijke plaag de burgers. Paus Gregorius organiseerde een plechtige processie om God te smeken een einde te maken aan die nachtmerrie. Toen de paus de brug voor het kasteel overstak, kreeg hij een visioen van de aartsengel Michaël die bezig was zijn zwaard in de schede te steken. Dit werd geïnterpreteerd als een teken dat er spoedig een einde aan de plaag zou zijn gekomen.

Om de gebeurtenis te vieren, gaf de paus opdracht om een ​​houten beeld van de engel te bouwen, en dit was de eerste die bovenaan het monument stond. Toen het beeld volledig verwoest was door slijtage, werd het vervangen door een marmeren, die tijdens een belegering in 1379 werd vernietigd. De derde engel (wederom gemaakt van marmer, met bronzen vleugels) werd getroffen door een blikseminslag. De vierde, gemaakt van brons bedekt met goud, werd gefuseerd om kanonnen te maken. De vijfde in de rij is een marmeren beeld met bronzen vleugels. Zelfs deze is vervangen en bevindt zich nu op de binnenplaats van het kasteel.

Dus, na dit onrustige verhaal, wie is de engel die vandaag het kasteel overwint? Het is een bronzen beeld gemaakt in 1753 door een Vlaamse kunstenaar genaamd Peter Anton von Vershaffelt. Deze engel is ongeveer 30 jaar geleden gerestaureerd, in de hoop dat hij meer geluk zal hebben dan de vorige!

Het kasteel vandaag

Het kasteel is nu een museum en biedt verschillende routes:

• De buitenmuren, vestingwerken, doorgangen en gevangenissen.
• De kelder met de zichtbare ruïnes van het oude mausoleum van Hadrianus.
• De pauselijke appartementen en zalen.
• Een uitgebreide collectie standbeelden, schilderijen, kunstvoorwerpen en een groot arsenaal met wapens en oude harnassen.
• Het terras van de engel, waar u kunt genieten van een van de meest verbluffende uitzichten over de hoofdstad. Zet je camera klaar!

Een bezoek aan deze plek is leuk en vermakelijk voor het hele gezin. Op verzoek is er ook een lift aanwezig. Je kunt de Engelenburcht met of zonder gids bezoeken. Het is raadzaam om van tevoren online tickets te boeken.

De Engelenburcht in films

Dit kasteel is in talloze films te zien geweest, maar de meest bekende is waarschijnlijk Angels and Demons (Ron Howard, 2009) met in de hoofdrol Tom Hanks. De site is gebruikt voor modeshows en ook als locatie voor veel evenementen.

De laatste akte van de opera "Tosca" van Puccini speelt zich af in het kasteel, waar het verhaal op een tragische en spectaculaire manier eindigt. De beroemde lucht "E lucevan le stelle", wordt gezongen door een van de hoofdpersonages (Mario Caravadossi) vlak voor zijn executie, en zijn geliefde Tosca, door verdriet getroffen, werpt zichzelf van de hoge kasteelmuren. Na 120 jaar sinds deze opera voor het eerst in première ging, weten we zeker dat u ons de spoiler zult vergeven!

De Engelenbrug

De brug voor het kasteel werd gebouwd door Hadrianus om het mausoleum te verbinden met de rest van de stad, en heette oorspronkelijk de Elian-brug. Toen, in 1535, werd de brug gerestaureerd en liet de paus twee standbeelden oprichten bij de ingang van de brug, tegenover het kasteel, met afbeeldingen van de heiligen Petrus en Paulus. Honderd jaar later werden de beelden van 10 engelen, gemaakt door kunstenaars die onder leiding van Bernini werkten, op de balustrades van de brug geplaatst.

Hoe kom je bij het kasteel en reistips

Je kunt een bezoek aan de Engelenburg combineren met je bezoek aan de sint Pieter en het Vaticaan. Deze bezienswaardigheden zijn namelijk op loopafstand van elkaar. De volgende buslijnen brengen je naar de Engelenburcht  23, 280, 40, 49, 62, 64 en 982. Een andere optie is de metro (lijn A) stap uit bij de halte Ottaviano.

Als je met kinderen reist, zullen ze het geweldig vinden om dit kasteel te bezoeken, dat vol staat met gangen, verborgen hoekjes en oude harnassen. Op de top van het kasteel bevindt zich een panoramische cafetaria, waar je kunt genieten van een kopje koffie of een snelle snack.