De mond van de waarheid

La Bocca della Verità, ook wel bekend als de Mond van de Waarheid, is een van de meest interessante beeldhouwwerken in Rome. Het is een groot marmeren masker dat meer dan 1300 kg weegt. De Mond van de Waarheid heeft de vorm van een schijf met een mannelijk gezicht. Het gezicht heeft een open mond, duidelijke ogen en neusvleugels. Je kunt de Mond van de waarheid vinden bij Piazza della Bocca della Verità. De schijf is opgezet in de kerk Santa Maria in Cosmedin. Je kunt hem vinden in het linker portaal van de kerk.

Ondanks dat de Mond van de Waarheid een van de bekendste beeldhouwwerken van Rome is, zijn er rondom deze marmeren schijf veel vraagtekens. Er is weinig bekend over de afkomst van dit beeldhouwwerk. Een van de weinige dingen die men wel weet, is dat de Mond van de Waarheid als duizenden jaren oud is. De Mond van de Waarheid wordt omring door mythes en legendes. En het zijn juist deze verhalen wat de schijf met het mannengezicht zo aantrekkelijk maakt.

De legende van de Mond van de Waarheid

De mythe van de Mond van de Waarheid ontstond tijdens de middeleeuwen. In die tijd werd er gedacht dat de schijf met open mond een leugendetector was. Als een leugenaar zijn hand in de schijf zou plaatsen, dan zou de mond sluiten en de hand er afbijten.

Piazza della Bocca della Verità werd gebruikt voor processen voor kleine criminelen. Degene die beschuldigd werd van een misdaad moesten een eed van eerlijkheid afleggen op het plein. Daarna werden ze naar de Mond van de Waarheid gebracht. De verdachte moest zijn hand in de mond leggen. De beul ondervroeg de verdachte en hij moest antwoord geven. Als de verdachte de waarheid sprak, was er niks aan de hand, maar vertelde hij een leugen? Dan werd zijn hand door de mond afgebeten. Dit idee zorgde bij veel mensen voor angst en zorgde ervoor dat bijna alle verdachten de waarheid sprak. Niemand wilde dat zijn hand er afgebeten werd, door het vertellen van een leugen.

Toch was dit hele proces niet zo magische als de autoriteiten de mensen lieten geloven. Er wordt gezegd dat aan de andere kant van het beeld een tweede beul stond met een scherp zwaard. Als de beul dacht dat de verdachte een leugen vertelde, dan werd zijn hand er afgehakt.

Er gaan veel verhalen de ronde over dit beeld, of deze verhalen, zoals het verhaal hierboven, echt is gebeurd, is de vraag. Toch worden de verhalen, zelfs honderden jaren later, nog steeds verteld.

Deze middeleeuwse mythe is een bekend stukje van de Romeinse cultuur geworden en het is nog steeds een favoriet verhaal dat wordt verteld. Vandaag de dag wordt de legende van de Mond van de Waarheid door de ouders van Rome aan hun kinderen verteld. ‘Als je liegt, kleintje, dan zal je hand door de mond worden afgebeten.’ Moeder vertellen vaak aan hun kinderen dat zij hen naar de magische schijf zullen brengen om zo hun eerlijkheid te testen.

De film Roman holiday

‘Volgens legende zal, als je een leugen vertelt en je hand hier in legt, deze er worden afgebeten,’ vertelt Joe Bradley aan een gefascineerde prinses Anya in de film Roman Holiday. In de rest van de wereld kreeg de mythe van de Mond van de Waarheid zijn bekendheid in 1953 dankzij deze film. Roman Holiday was de film waarmee Audrey Hepburn doorbrak. Ze speelde een prinses die wilde ontsnappen aan haar koninklijke verplichtingen. Ze ontmoet de verslaggever Gregory Peck.

Hij geeft haar een rondleiding door Rome op een Vespa. Op een gegeven moment brengen zij een bezoek aan de Mond van de Waarheid waar Peck de legende van Bocca della Verità vertelt. Daarna doet hij alsof zijn hand er afgebeten wordt. Bijna zestig jaar later wordt deze Romeinse bezienswaardigheid nog steeds geassocieerd met de film en veel mensen bezoeken hem om deze bekende scene te imiteren.

Geschiedenis

Zelfs vandaag weten historici niet met zekerheid te zeggen wat de oorsprong van de schijf is en wat zijn oorspronkelijke doel was. Men vermoedt dat de beeltenis van het gezicht een God uit de oude klassieke Romeinse tijd is. Het is vooral de grote vraag, welke God. Hier zijn verschillende theorieën over. De populairste theorie vertelt dat het om de beeltenis gaat van Oceanus, de Titanen God van de zee.

Volgens een andere theorie over de oorsprong van Bocca della Verità, werd deze gebruikt als afvoerpijp voor het geslachte vee van kooplieden. Dit was hun offer aan de halfgod Hercules. Anderen geloven dat het marmeren masker het hoofd van Faunus is, de Romeinse gehoornde God van het woud. En dan zijn er een aantal historici die geloven dat de schijf gecreëerd was als beeltenis van de God van de Tiber. Voor deze theorieën is geen enkel bewijs dat kan aantonen dat het verhaal klopt. En daarmee blijft het mysterie rondom de Mond van de Waarheid bestaan.

Wat betreft de locatie, sommige historice geloven dat de schijf gebruikt werd als putdeksel in de buurt van de tempel Herculus Victor. De tempel uit de klassieke oudheid was ontworpen met een open ruimte in het midden het dak, waardoor er water naar binnenkwam als het regende. De mond deed dienst als fontein, als dat gebeurde.

Wat wel met zekerheid gezegd kan worden, is dat het marmeren masker weggehaald werd van zijn oorspronkelijke locatie en in de 13^e eeuw geplaatst werd op Piazza della Bocca della Verità. In 1632 werd de Mond van de Waarheid op de huidige locatie van de muur van de kerk Santa Maria in Cosmedin geplaatst. Als we het pad door de eeuwen heen volgen, is de schijf altijd in dezelfde regio gebleven.

Santa Maria in Cosmedin

Als een van de reden om Rome te bezoeken, kerken is, dan kunnen zij zeker een bezoek aan de basiliek Santa Maria in Cosmedin aanraden. Deze basiliek werd gebouwd in de zesde eeuw. In de 8^e en 11^e eeuw werd hij verder uitgebreid. Deze kerk was voor de Griekse gemeenschap in Rome. Daar heeft hij de naam Cosmedin aan te danken.

De mooie mozaïeken vloeren en middeleeuwse koor horen bij de hoogtepunten van deze basiliek. Er wordt gezegd dat Santa Maria in Cosmedin de laatste rustplaats is van het hoofd van de heilige Valentijn, de patroon heilige van de liefde. De crypte uit de achtste eeuw bij het altaar, werd gebouwd om een aantal relikwieën uit de Romeinse Catacomben te herbergen.

De crypte van de kerk uit de 8e eeuw, is te vinden onder het koor. Het werd gebouwd om een aantal relikwieën van Romeinse catacomben te bewaren. Het is net een kleine basiliek met nissen in de zijmuren en relikwieën opgeslagen in marmer.

Praktische informatie

• Adres. Piazza della Bocca della Verità 18.
• Metro. De dichtstbijzijnde metro halte is Circo Massimo, Lijn B (blauw), deze is op ongeveer 300 meter afstand.
• Bus. De lijnen 95, 160, 170, 44, 716 en 781 hebben een halte bij Piazza della Bocca della Verità.
• Entree. Winter, van 9:30 tot 17.00 (laatste entree 16.30); zomer, van 9:30 tot 18.00 (laatste entree 17.30 pm).
• Tickets. €2 , dit geeft je de kans om de Mond van de Waarheid van dichtbij te kunnen zien. Het is ook mogelijk om vanuit de buitenkant de schijf te bewonderen, je staat dan wel iets verder weg.